براساس این گزارش ژان پیر اِسبِرر، مدیر دفتر مالی این گروه انرژیمحور در کنفرانس تلفنی پنجشنبه گذشته با تحلیلگران اعلام کرد به خاطر شرایط نامشخص تحریمهای اعمالشده؛ توتال توجهای به بازگشت به ایران ندارد. این درحالی است که طی هفته گذشته ایران و قدرتهای جهانی در تلاش بودند روند انجام تعهدات واشنگتن و تهران را در توافق هستهای سال ۲۰۱۵ سرعت ببخشند، چراکه ایالاتمتحده برای متحدان عرب خود در منطقه خلیجفارس درباره وضعیت این مذاکرات اطمینانخاطر حاصل کرده است.
البته توتال براساس توافق برجام در سال ۲۰۱۹ باردیگر وارد پروژههای نفتی، گازی و روانکارهای ایران شد و توانست تاثیر مثبتی بر بازار روانکارها اعمال کند و بهصورت مشترک پروژههایی را به پایان رساند یا آنها را تکمیل کرد. البته براساس برخی گفتهها سرمایهگذاری این شرکت در ایران صرفا ۱۰۰میلیون دلار بوده است؛ ولی این گروه بلافاصله پس از خروج آمریکا از برجام بهرغم وعده سرمایهگذاری چندمیلیارد دلاری اقدام به خروج از ایران کرد.
این اتفاق در روزهای پایانی خردادماه سال ۱۳۹۷ با سخنان صریح پاتریک پویان، مدیرعامل این شرکت رخ داد.
پویان در مصاحبه با خبرنگار CNBC در حاشیه نشست اوپک در وین پس از بیان جملاتی از سر بدبینی درخصوص آینده تجارت شرکت توتال در ایران گفت: «هیچ شرکت بینالمللی مانند توتال در دنیا وجود ندارد که بتواند در کشوری که تحریمهای ثانویه در آن برقرار است، کار کند. این اجازه را ندارم. این واقعیت دنیای ماست.»
وی به صراحت بیان کرد موضع او در اینباره در راستای سیاستهای رهبران اروپا درخصوص ایران و برجام که به دنبال نجات توافق هستهای با ایجاد ساختارهای قانونی جدید هستند، نیست ولی گفت او بهعنوان مدیرعامل شرکت بزرگ توتال باید «عملگرا» باشد و «با واقعیت روبهرو شود.»
در ادامه او گفت: «واقعیت این است که امروزه سرمایه جهانی در دست آمریکاست. اینکه آمریکا از این ابزار برای تعیین قانون برای دیگر کشورهای استفاده میکند، بحثی جداگانه است. ایالاتمتحده میتواند به سادگی تصمیم بگیرد که شرکت من به منابع و کانالهای مالی آمریکا دسترسی نداشته باشد. بگذارید با شما صریح صحبت کنم، اداره شرکتی بزرگ و بینالمللی مانند توتال بدون دسترسی به منابع مالی آمریکا یا استفاده از شرکای آمریکایی غیرممکن است.»
در آن زمان آمریکا پس از خروج ترامپ از توافق هستهای آمریکا به شرکتهای اروپایی و سایر شرکتها فرصت ۹۰ تا ۱۸۰ روزه داده بود تا کسبوکار خود را در ایران تعطیل کنند. این جملات پویان به معنی آن است که بهرغم عدم اعلام رسمی، شرکت توتال بهوضوح از قرارداد نفتی خود با ایران خارج شده است.
درحالحاضر طبق آمار ۹۰ درصد عملیات مالی این شرکت توسط بانکهای آمریکایی انجام میشود و بیش از ۳۰ درصد سهام شرکت توتال نیز در اختیار سهامداران آمریکایی است. درحالحاضر این شرکت بیشاز ۱۰ میلیارد دلار در پروژههای نفتی و گازی آمریکا سرمایهگذاری کرده است.
زمانی که این اعداد و ارقام را در مقابل رقم ۴۶ میلیون یورویی که این شرکت تاکنون در ایران برای توسعه پروژههای سوخت و روانکارها سرمایهگذاری کرده است، مقایسه کنیم، بهراحتی میتوان متوجه مفهوم جملات صریح پاتریک پویان درخصوص «روبهرو شدن با واقعیت» شد. اما ظاهرا این روند با عدم رایاعتماد مردم آمریکا به ترامپ و بازگشت بایدن به مذاکرات برجامی متوقف نشده و کماکان پویان نسبت به پایدار شدن شرایط اقتصادی و سرمایهگذاری در ایران اطمینان خاطر پیدا نکرده است.